maandag 14 november 2016

Titaantjes - Stromingsboek verslag

Titaantjes

Auteur: Nescio
Uitgever: Nijgh & Van Ditmar
Aantal pagina's: 46
Genre: novelle
Korte samenvatting: 
Het verhaal gaat over de Titaantjes; Koekebakker, Bekker, Hoyer, Bavink en Ploeger. Ze zijn vaak samen en denken na over het leven, over de rol van God. Ze houden van natuur en vinden de dingen die de meeste mensen als normaal beschouwen, zoals het opgaan van de zon interessant. Waarom gaat de zon dan op, het is ook zo vreemd, de zon is altijd hetzelfde, maar iedere keer anders. Later komen ze tot de conclusie dat het eigenlijk maar saai is, iedere keer herhaalt God hetzelfde, de zon gaat op, de zon valt. De vrienden kunnen zich erg ergeren aan de hogere heren. Het vijftal was altijd van mening, dat de rijke heren, de hoge pieten altijd maar dachten dat ze geslaagd waren in het leven. Maar eigenlijk waren ze dat niet. Ze waren dan wel altijd de baas over de dagindeling van hun werknemers, maar eigenlijk was God de baas. Zoveel betekende die heren nou ook weer niet en als ze niet eens stilstonden bij mooie gedichten of de zon, was je leven dan wel zo geslaagd? Uiteindelijk na al het fantaseren in de natuur, gaat ieder zijn eigen weg. Koekebakker zoekt aan het einde van het verhaal zijn vrienden nog een keer op om te kijken wat er van ze geworden is. Wat er van ze geworden is, zie hoofdpersonen. De vrienden hebben in ieder geval wel afgeleerd om te verlangen naar God. Want uiteindelijk verlang je naar iets, wat er niet is. Je gaat over tot de orde van de dag en het wereldje draait weer verder, dag in, dag uit.
(bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/55317 )

NEOROMANTIEK:
- neiging de alledaagse werkelijkheid te ontvluchten, wat vooral tot uiting komt in de beschrijving van het bovennatuurlijke en geheimzinnige en van bijvoorbeeld exotische streken. 
- De verbeeldingskracht kwam opnieuw centraal te staan, in plaats van de realistische waarneming.
- Uiten van kritiek op huidige maatschappij

In Titaantjes speelt het noodlot een grote rol; ondanks hun grote dromen en verwachtingen zie je waar ze eindigen.
Het boek speelt zich niet af in het verleden of een exotische streek, maar in Amsterdam en Antwerpen.
Voor de personages is God een belangrijk iets, allen verlangen ze ernaar. Dit is een bovennatuurlijk element. Er is nog een tweede bovennatuurlijk element. De titel ''Titaantjes'' verwijst terug naar de tijd van de oude Grieken. Titanen waren namelijk mythologische goden die na een gevecht om de macht in de onderwereld gevangen werden gezet. Na hun lange gevecht hadden ze dus niets bereikt. Ook dit zie je terug in het boek: de hoofdpersonen dromen en strijden veel, maar uiteindelijk bereiken ze niets.

Ook leveren de Titaantjes veel kritiek op hun samenleving. Er wordt veel besproken over hoe het had moeten zijn. Dit roept het verlangen om te vluchten uit de realiteit op. Koekebakker gaat zwerven en blijft zes jaar weg. Na deze zes jaar komt hij erachter dat deze wereld niet te ontvluchten is. Uiteindelijk accepteert hij dit.

dinsdag 27 september 2016

Bint - verwerkingsopdracht stromingsboek

Bint

Auteur: F.Bordewijk
Titel: Bint
Uitgave: Nijgh & van Ditmar, Den Haag, 1934
Aantal pagina's: 80
Genre: Dystopie (roman)
Korte samenvatting:
De Bree is leraar. Hij vervangt een leraar op de school van Bint. Op de eerste dag is zijn eerste klas 4D, de hel genaamd. Dit is een verschrikkelijke klas, wat ook al blijkt uit de namen: Neutebeum, De Moraatz. De 'kinderen' worden beschreven als beesten: "Daar was de ontzaglijke, bruine sprinkhaan Neutebeum". De Bree verklaart de klas meteen de oorlog: dit is manier om de klas in de hand te houden. Aan Keska, een andere leraar, heeft De Bree meteen een hekel: hij is te lomp. De Bree gaat naar zijn volgende klas. Dit is een redelijk normale klas, maar toch heeft De Bree meteen een hekel aan één van de leerlingen: Jérome Fléau. Op de eerste strafdag, uiteraard voor leerlingen uit de hel, weet De Bree al dat hij ook een hekel heeft aan de conciërge en de werkster. Hij vraagt zich af waarom Bint deze hier nog laat werken. De Bree hoort van Remigius, een andere leraar, dat Bint zijn systeem 5 jaar geleden heeft ingevoerd. Hij riep toen alle leraren bijeen en vertelde hen dat hij vanaf nu 'stalen tucht' eiste. De nieuwe leraren werden sindsdien zorgvuldig door Bint uitgekozen en gevormd.
Er is een rapportenvergadering: alleen het eerste cijfer telt voor Bint. Er wordt een cijfer gegeven voor de algemene indruk. In één van De Bree's klassen, de grauwe klas, is er iemand met een onvoldoende schoolcijfer die zichzelf dreigt te doden: Van Beek. Bint maakt hen allen duidelijk dat het hem niets kan schelen. Ook het geval Fléau wordt besproken. Bint wil hem van school hebben, omdat hij al lang onrust stookt. Van Beek pleegt inderdaad zelfmoord en er komt een oproer. De hel slaat de oproer neer; Bint is trots op hen. Fléau is van school af, evenals de conciërge (hij had meegeholpen met de oproer) en de werkster.
Er komt een klassereis en De Bree neemt de helft van de hel mee naar België. De Bree vindt dit duidelijk prachtig om te doen. Op een gegeven moment moeten ze een kortere weg nemen, omdat één van de leerlingen een langere toch niet aankan. Twee leerlingen nemen stiekem toch de langere weg: ze houden vast aan Bints plannen. Een tijd later komt de conciërge bij De Bree bedelen om geld, maar De Bree stuurt hem weg. De Bree gaat de school verlaten, maar Bint vraagt hem of hij niet nog langer wil blijven. De Bree wijst dit in eerste instantie af, maar thuis schrijft hij Bint een briefje waarin hij zegt dat hij de baan toch accepteert.
Op de eerste dag van het volgende jaar hoort De Bree dat Bint zijn ontslag heeft genomen. Iedereen weet dat Van Beek de oorzaak is. De Bree gaat vervolgens verder met 5C, de hel. Deze klas is nog niets veranderd. De Bree gaat nog langs bij Bint, maar hij wordt aan de deur geweigerd.

Bint is een roman uit de Nieuwe Zakelijkheid. Kenmerken van deze stroming zijn:
- reactie op expressienisme en neoromantiek
- actuele maatschappelijke en economische toestanden 
- zinnen zijn recht toe, recht aan. en bevatten dus geen overdreven beschrijvingen

In Bint vindt men een aantal van deze kenmerken terug:

- De zinnen in Bint zijn er kort en duidelijk. Beschrijvingen en ''overbodige'' informatie wordt weggelaten. 

- Er worden in dit boek geen gevoelens maar gebeurtenissen beschreven. Zo lijkt het wel alsof Bint geen gevoelens heeft. 
Als Van Beek sterft, is er in het boek geen spoor van verdriet te bekennen.

- Het boek Bint is een parodie op het fascisme uit die tijd. Bint kwam in 1934 uit. In die tijd kwam het nationaal-socialisme op en regeringen in Duitsland, Italië en Rusland regeerden met strenge hand. Dit zie je sterk terug in het boek; Bint ''regeert'' als het ware over zijn school met strenge regels. Volgens zijn systeem zou hij van de leerlingen superwezens maken. Van zijn systeem komt uiteindelijk niet veel goeds en Bint pleegt zelfmoord. Ik denk daarom ook dat Borderwijk dit boek als satire schreef op het fascisme en nationaal-socialisme. 

De satire hierop past niet in de stroming Nieuwe Zakelijkheid. Nieuwe Zakelijkheid beeldde namelijk  de maatschappij of omgangsvormen af zoals ze waren (in de ogen van de schrijver), geen parodie daarop.

Bint toont dus veel kenmerken van de Nieuwe Zakelijk. Het boek is makkelijk te lezen maar het korte taalgebruik is wel even wennen vind ik. Alles wat in het boek verteld wordt is functioneel en alle overige details en beschrijvingen worden weggelaten.

Eigen mening
Bint vond ik een makkelijk te lezen boek door de korte zinnen. Als je niet begrijpt waarom de schrijver dit boek geschreven heeft, denk ik dat het erg vaag is. Maar als je als lezer de gedachte en geschiedenis erachter weet, dan snap je hoe het boek in elkaar zit. Dat maakt het meteen een stuk leuker om te lezen. Ik vind het leuk dat ik met mijn kennis, begrijp hoe dit boek satire is op het nationaal-socialisme.

zondag 21 augustus 2016

Vele hemels boven de zevende - Griet op de Beeck

Samenvatting
Er zijn vijf vertellers in de ik-vorm die allemaal een deel van het verhaal vertellen..
Lou is het twaalfjarige meisje dat er op school niet helemaal bijhoort. Vooral de verschrikkelijke Vanessa zit haar dwars. Het gaat wat beter als ze Vanessa bij het shoppen betrapt op diefstal. Ze krijgt dan meer macht op het meisje die haar ineens in de buurt wil hebben. Lou spreekt steeds over de ramp die zich voltrokken heeft, maar als lezer weet je nog niet wat daarmee wordt bedoeld. Lou wordt uitgenodigd op een schoolfeest, maar ze ziet dan dat Vanessa haar vriendje Menno in haar macht heeft. Ze besluit de volgende dag te spijbelen en dat valt op. Dan besluit Lou een boekje over Vanessa open te doen op school en het meisje wordt opgepakt. Lou vreest wraak en gaat naar een andere school.  Daar heeft ze al meteen een nieuw vriendinnetje June.
Lou's moeder, Elsie,  heeft niet zo'n goed huwelijk met Walter. Ze is heel  knap, volgens de omgeving. Ze ziet wat in de artiest  Casper en na een eerste afspraak gaan ze helemaal los in bed. Elsie krijgt een revival. Toch speelt ze af en toe het spelletje hard-to-get. Casper vindt dat verschrikkelijk.  Eva geeft Elsie aan dat ze voor zichzelf moet kiezen. na de dood van Eva kiest Elsie dan ook voor Casper. Ze laat haar gezin in de steek.
Haar jongere zus Eva heeft het wat minder goed getroffen. Ze is naarstig op zoek naar een relatie, maar omdat ze er niet zo goed uitziet en dik is, gaat dan niet lukken. In de gevangenis waar ze werkt, ontmoet ze een jonge gedetineerde maar van haar baas mag ze daar niets mee. Ze moet wachten totdat hij vrij komt. Ze ontmoeten elkaar een keer, maar daarna is ook die relatie met de jongere man over.
Als ze een internetdate heeft met een op het oog keurige man ontpopt die zich als een liefhebber van sado-masochisme maar Eva heeft  van "50 tinten grijs "  geen hoge pet op. De man is daarna verschrikkelijk bruut. 
Het leven is voor Eva die altijd klaar staat om anderen te helpen niet gemakkelijk. Ze besluit dan ook om van een appartementencomplex van 80 meter hoog te springen. 
Hun beider vader Jos heeft een restaurant, maar kan zelf niet van de drank afblijven. Zijn vrouw Jeanne is geen gezellige tante, dus kan drank uitkomst bieden. Hij hoort al aan het begin dat zijn toch al niet voor het geluk geboren broer Karel aan kanker zal overlijden. Hij  loopt met een geheim rond. Hij heeft namelijk zijn neefje Victor per ongeluk tot kasplantje gereduceerd, maar niemand in de familie weet dat hij toen dronken achter het stuur zat. Hij heeft daarna de financiën voor zijn broer en neefje goed geregeld. Karel sterft, de begrafenis is een sof en dronken als Jos is, scheldt hij de vrouw van Karel ook nog eens uit. Als Eva sterft heeft Jos veel verdriet.
Casper is de laatste verteller: hij is kunstenaar en helemaal gek op Eva. Zijn vrouw Merel  laat hem nogal vrij. Hij heeft een zoon Willem,
Onbeholpen banen de personages zich een weg door het leven, voortdurend in strijd met de wereld en zichzelf. Allemaal op zoek naar een vorm van geluk, erkenning of wat dies meer zij. Casper en Elsie ontmoeten elkaar en hebben een geweldige seksuele relatie. Toch is hij vertwijfeld over de houding van Elsie. Maar hij is aan het einde erg blij dat ze bij hem wil komen wonen. Hij vindt haar een lekker wijf.

Sommige stukken van het familieverhaal worden door verschillende personen verteld, waardoor er soort parallelvertelling ontstaat. 
bron: http://www.scholieren.com/boek/13003/vele-hemels-boven-de-zevende/zekerwetengoed
Eigen mening
 Vele hemels boven de zevende vond ik heerlijk om te lezen en had ik binnen no time uit. Het verhaal is interessant voor zowel jong als oud doordat de personages in het boek van allerlei soorten leeftijden zijn waardoor je je sowieso in minstens een van hen kan inleven. 
Het verhaal zette me aan het denken. De zelfmoord van Eva zag ik absoluut niet aankomen bijvoorbeeld. Dit zijn dingen waar mensen mee te dealen hebben in het echte leven. Sommige dingen kun je niet voorkomen hoe graag je dat ook zou willen.
Wat ik erg knap vind van Op de Beeck is dat ze haar schrijfstijl per personage aanpast. Het taalgebruik van Lou is bijvoorbeeld erg kinderlijk en dat van Jos erg nors. Zo kruip je als het ware echt in het hoofd van de personen.
Echt een aanrader!

Woesten - Kris van Steenberge

Titel: Woesten
Plaats van uitgave: Antwerpen
Jaar van uitgave: 2014 (vierde druk)
Jaar van eerste uitgave: 2013
Aantal bladzijden: 382
Genre: Historische roman, maar meer nog psychologische roman.

Samenvatting:
Het boek 'Woesten' bestaat eigenlijk uit 5 delen. Het verhaal begint rond het jaar 1900, vlak voor de Eerste Wereldoorlog, en eindigt na de oorlog. Het verhaal speelt zich af in het Vlaamse dorp Woesten.

In deel één leren we het personage Elisabeth Mazereel kennen. Elisabeth is 15, nog een vrouw in wording en de knappe dochter van de plaatselijke smid. Elisabeth valt op tussen de kwezels van het dorp, net als mijnheer Funke, de vreemdeling uit Duitsland. Na hun eerste ontmoeting mag Elisabeth boeken lenen van Funke. Elisabeth bezoekt hem vaak en ze hebben dan gesprekken over kunst, literatuur en de boeken die hij haar voorlegt. Elisabeth is verliefd op Hendrik maar mag niet met hem om gaan van haar ouders omdat hij uit een armoedige en gewelddadige buurt komt.

Dan ontmoet Elisabeth Guillaume Duponselle, een dokter uit de stad. Hij vraagt haar na een aantal maanden ten huwelijk achter de mesthoop omdat ze in verwachting is. Elisabeth bevalt van een tweeling. De eerste jongen in een prachtige knul die Valentijn wordt genoemd. De tweede jongen is een gedrocht, hij is mismaakt en het ziet ernaar uit dat hij snel zal overlijden. Guillaume neemt niet eens de moeite 'het gedrocht' een naam te geven, daarom wordt hij Nameloos genoemd. Dan gebeurt wat niemand verwacht: Nameloos haalt het. Zijn vader trekt Valentijn voor en doet net alsof Nameloos niet bestaat, in tegenstelling tot Elisabeth, die hem veel liefde en aandacht geeft. 

Het gaat niet goed tussen Elisabeth en Guillaume. Elisabeth blijft in het geheim met mijnheer Funke afspreken en maakt kantwerk voor de heiligenbeelden in de kerk van de pastoor om geld te verdienen om naar Engeland te kunnen vertrekken. Uiteindelijk ziet Elisabeth wanneer ze haar kantwerk naar de pastorie wil brengen iets schokkends. Later blijkt ze gezien te hebben dat Nameloos misbruikt werd door de pastoor. Vlak daarna wordt ze vermoord.

In deel twee van het verhaal wordt de situatie beschreven vanuit het oogpunt van de uiterst autistische Guillaume. Zijn vader komt jong om het leven en Guillaume raakt daardoor getraumatiseerd. Zijn fortuinlijke moeder plaatst hem op een internaat en later gaat hij medicijnen studeren. Hij wil chirurg worden, maar blijkt daar niet geschikt voor te zijn, en dus wordt hij maar dokter. Dan ontmoet hij Elisabeth en wil met haar trouwen omdat hij haar zwanger gemaakt heeft. Zijn moeder is het niet eens met zijn keuze voor de dorpse Elisabeth en daardoor steunt ze hem niet langer, ook niet op financieel gebied. Guillaume's toekomstplannen om in de stad een praktijk op te zetten vallen in duigen en dus blijven Elisabeth en Guillaume in Woesten en wordt het contact met Guillaume's moeder verbroken. Guillaume gaat steeds meer drinken en wordt alcoholist en aan het einde van dit deel van het boek lijkt het erop dat hij Elisabeth vermoordt. Dit blijkt later niet zo te zijn.
Uiteindelijk gaat hij na al de verdenkingen het leger in als arts omdat de oorlog is begonnen. Aan het eind van het deel redt hij een soldaat die later Valentijn blijkt te zijn en pleegt hij vervolgens een soort zelfmoord door zich dood te laten schieten.

In deel drie worden de gebeurtenissen beschreven vanuit het oogpunt van Nameloos. Hij draagt dagelijks een voile, kan niet praten en wordt compleet genegeerd door zijn vader. Hij blijkt wel heel slim te zijn en leert snel. Hij mag niet meer naar school nadat dat na korte tijd uit de hand is gelopen. Daarom maakt hij het huiswerk voor zijn iets minder slimme broer Valentijn. Hij gaat veel om met zijn broer, maar naarmate Valentijn ouder wordt, krijgt hij meer aandacht voor Violette dan voor hem. Nameloos wordt op een gegeven moment gevraagd om klusjes te doen voor de pastoor. Na een tijdje worden het meer dan klusjes en wordt Nameloos gedurende lange tijd door de pastoor seksueel misbruikt. Op een keer komt Elisabeth de pastorie binnen en ziet ze hoe Nameloos misbruikt wordt. Vlak daarna is haar begrafenis. Dan gaat Nameloos het klooster in, waar hij zich erg thuis voelt. Dit deel van het verhaal eindigt wanneer hij een brief krijgt van Valentijn die hem wil ontmoeten.

In deel vier speelt Valentijn de hoofdrol. Hem wordt zijn hele leven verteld hoe mooi hij wel niet is. Op een gegeven moment wordt hij verliefd op Violette, met wie hij eigenlijk niet om mag gaan van haar vader omdat hij van een te lage stand komt. Valentijn wordt constant gepusht door Guillaume om goed te presteren op school, maar hij kan niet goed meekomen en heeft meer aandacht voor zijn lichaam en de meisjes. Na een tijdje moet hij gaan studeren. Hij haalt zijn diploma omdat hij zijn grootmoeder, de moeder van Guillaume, inschakelt. Zij is dol op hem en via haar netwerk aan sociale contacten koopt ze mensen om zodat Valentijn zijn diploma krijgt. Valentijn verdenkt zijn vader van de moord op zijn moeder. Daarna breekt de oorlog uit en gaat hij, tegen de zin van Violette, het leger in. Op een dag deelt hij het bed met een hoer die hem vertelt over ene Hendrik die ook uit Woesten kwam en constant huilde om een Elisabeth. Valentijn raakt betrokken bij een explosie aan het front en wordt gered door een arts die hij onmiddellijk herkent als zijn vader. Hij raakt beide benen kwijt en gaat wonen in Engeland bij weduwe Edwards. Op een dag komt Violette hem ophalen om hem mee te nemen naar Vlaanderen. Valentijn moet contact opnemen met Nameloos, want mijnheer Funke heeft aan de zonen van Elisabeth zijn gehele grote fortuin nagelaten voordat hij zelfmoord pleegde in zijn cel nadat hij verdacht was van de moord op Elisabeth. Het deel eindigt wanneer Valentijn bij de notaris geweest is en op weg is naar de kerk om Nameloos te ontmoeten. Tot die tijd denkt Valentijn dat Guillaume zijn moeder heeft vermoord.

Het laatste deel van het verhaal wordt vanuit het oogpunt van Valentijn en Nameloos beschreven. Ze ontmoeten elkaar, regelen de erfenis en gaan weer in de oude smidse wonen. Daarna wil Valentijn op zoek naar Hendrik omdat hij verwacht dat Hendrik meer weet over de dood van zijn moeder door wat de hoer hem vertelde. Ze komen erachter dat de pastoor die ook Nameloos meerdere malen seksueel misbruikt heeft, Elisabeth heeft vermoord. Uiteindelijk vermoordt Hendrik de pastoor en gaan Valentijn en Nameloos in Engeland wonen, waar ze een hotel starten


bron: http://leesdossierthamardejong.blogspot.nl/2014/09/kris-van-steenberge-woesten_20.html 

Eigen mening
Ik vond Woesten een verrassend boek en erg interessant samengesteld. De vier delen vullen elkaar aan. Elk perspectief vertelt zijn deel van het verhaal en als je uiteindelijk alle delen gelezen hebt, heb je de antwoorden op al je vragen. Erg knap gedaan.

Het taalgebruik is niet moeilijk. Ik vond het erg leuk om een Vlaams boek te lezen.

Wat ik ook mooi vind aan het boek is dat alles, ondanks alle drama gedurende het hele boek, toch nog een soort van goedkomt.

maandag 16 mei 2016

Max Havelaar - Verwerkingsopracht

Max Havelaar representatief voor de Romantiek?

Eén van de bekendste Nederlandse, literaire werken is Max Havelaar, geschreven door Multatuli (pseudoniem voor Eduard Douwes Dekker).

Max Havelaar van Multatuli is representatief voor de Romantische literatuur om verschillende redenen.

De romantiek is een literaire stroming die ontstond als reactie op de Verlichting. Als reactie op het eeuwige verstand en de rede kwamen emoties, verbeelding en intuïtie nu centraal te staan. De wetenschap en de objectiviteit, die in de Verlichting nog zo belangrijk waren, worden nu als  koel en onverschillig ervaren. Er is veel aandacht voor natuur en ook komen er vaak mysterieuze en mystieke thema’s in voor. Vriendschap en liefde (gevoel) zijn het allerbelangrijkste en in de boeken is er veel aandacht voor het beschrijven van de karakters van de personages.
Ook de natuur speelt een belangrijke rol: hele bladzijdes vol lange beschrijvingen van de Indonesische velden, wegen, huisjes, etc

Een belangrijk kenmerk uit de romantiek is de aandacht voor het gevoel. In Max Havelaar komt dit sterk terug. De gevoelens en meningen van de personages worden langdradig beschreven, zelfs zo lang dat de lezer deze kan beschouwen als 'langdradig' en 'saai'. 

De Romantiek gaat uit van het verstand en niet van de ratio. Batavus Droogstoppel handelt volgens zijn ratio terwijl in de verhalen van Max Havelaar veel meer vanuit het gevoel gehandeld wordt.

Een ander kenmerk van de romantiek is dat er in romantische teksten verschillende genres en verhaallijnen te vinden zijn. Ook in Max Havelaar is dit het geval. In het boek zijn drie verschillende vertellers, met elk een eigen verhaallijn: Batavus Droogstoppel, een koffiehandelaar in Amsterdam; Max Havelaar, assistent-resident van het Indonesische gebied Lebak; en Multatuli zelf (dit is echt niet een echte verhaallijn, aan het einde van het boek kom je te weten hoe hij over de kolonisatie denkt.

Ook zie je in veel Romantische boeken het tegengaan van politieke onderdrukking. Het belangrijkste thema uit het boek is de onderdrukking van de Indonesische bevolking door de Nederlandse regering in Nederlands-Indië. Max Havelaar is hier fel tegen en wil daar verandering in brengen.
Dekker staat bekend als een fel criticus. Onder andere daardoor schrijft hij onder een pseudoniem: Multatuli; ''ik heb veel gedragen''. Gedurende het hele boek wordt de ellende en leed van de Indische bevolking duidelijk. Op het laatst richt de schrijver zich tot Willem II. Zo hoopt hij het grootst mogelijke resultaat te behalen.

Een laatste kenmerk van de Romantiek is 'vluchtgedrag' . Echter vlucht Max Havelaar niet voor de problemen wanneer hij assistent-resident is. Hij is bereid het hoognodige te doen om de situatie te verbeteren. 
Er valt wat dit betreft dus te twisten of Max Havelaar van Multatuli een boek uit de Romantiek is. In mijn ogen is zoiets nooit zwart op wit. Ik beschouw het boek als een boek uit de Romantiek met een realistisch tintje.

Omdat er veel aandacht is voor het gevoel, er verschillende verhaallijnen en genres in één boek zijn en er veel kritiek is op politieke onderdrukking is 'Max Havelaar' van Multatuli dus zeker representatief voor de Romantische literatuur.

zondag 8 mei 2016

Een reis door het Aapenland - verwerkingsopdracht

Reize door het Aapenland - J.A. Schasz

Een reis door Aapenland beschouw ik als representatief voor de Verlichting. Deze stelling zal ik hieronder beargumenteren.

De Verlichting vond plaats in de 18e eeuw. Mensen gingen steeds meer zelf nadenken en gebruik maken van hun ratio. Ze namen niet zomaar meer aan wat de Kerk hun vertelde en leverde daar zelfs kritiek op: zo ontstond de reformatie/Hervorming.
Men ging dus zélf nadenken en onderzoeken. De wereld werd steeds beter onderzocht en daardoor verloren hogere machten zoals geestelijken en adel veel macht.
Ook kwam tijdens de Verlichting de Franse Revolutie op gang. Deze streven voor Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap.

Ten eerste beschouw ik een reis door Aapenland als representatief voor de verlichting omdat het een imaginair reisverhaal is. Zo'n soort reisverhaal is typerend voor de Verlichting. De hoofdpersoon vlucht in zijn fantasie naar een (niet) bestaand land of situatie en maakt daar allerlei (onwerkelijke) dingen mee. Ook bevatte het vaak een boodschap. Een reis door Aapenland is te zien als (politiek gericht) satire, ook als is het onduidelijk wie de schrijver in het boek hekelt. De schrijver (Gerrit Paape, pseudoniem: J.A. Schasz) was patriot, zijn verhaal zou zich dus tegen de prinsgezinden kunnen keren, of tegen de radicale patriotten óf tegen de gehele samenleving.

Zoals hierboven al gelezen was de Verlichting een tijd van rationeel denken, zélf nadenken. In het eerste hoofdstuk zit de hoofdpersoon met zichzelf in de knoop wanneer zijn vrouw, zijn paard, zijn hond en zijn dienstmeisje in het water liggen. Hij weet niet wie hij moet redden en bedenkt bij iedereen een voor- en een nadeel als hij diegene redt. Daarom heeft het eerste hoofdstuk de naam ''door lang delibereren, alles verloren'', de hoofdpersoon denkt zo lang na dat iedereen verdrinkt.
Het rationeel denken komt nogmaals terug bij de discussie over het wel of niet afhakken van de staart bij de aap. Eerst wordt er naar de mens gekeken om echt te kunnen vaststellen dat de mens geen staart heeft. Eerst zien en dan geloven.

De Franse Revolutie is terug te vinden in dit verhaal. In het verhaal strijden de personages voor vrijheid. Iedereen is genummerd en alleen de eerste paar getallen zijn belangrijk. Het verschil in staartlengte is ook iets wat gelijkheid tegengaat, daarom wil een bepaalde groep deze bij elke aap afhakken zodat ze allemaal gelijken van elkaar zijn wat betreft uiterlijk.
Ook de apinnen (vrouwelijke) apen streefden naar gelijkheid en voor meer rechten. Niet alleen zou bij mannen de staart afgehakt moeten worden, ook de apinnen zouden hier recht op moeten hebben.

De schrijver bekritiseert de ratio wel in zijn boek. In hoofdstuk 1 gaan de dierbaren van de hoofdpersoon dood doordat hij te lang nadenkt. De schrijver bekritiseert hiermee dus de mens, de mens kan ook fouten maken in zijn denken. Maar juist dit opnieuw zelf nadenken maakt 'Een reis door het Aapenland' representatief voor de Verlichting.

Kortom, 'Een reis door het Aapenland' is representatief voor de Verlichting omdat het een imaginair reisverhaal is, het rationeel denken een grote rol speelt en belangrijke elementen uit de Franse Revolutie een rol spelen.

bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Reize_door_het_Aapenland
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verlichting_(stroming)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Franse_Revolutie
http://www.scholieren.com/boekverslag/52627

donderdag 21 april 2016

Perenbomen bloeien wit (leesverslag)

1.        Algemene informatie
a.  Gerbrand Bakker, Perenbomen bloeien wit
  II    Amsterdam, 2008, 3e druk (2007)
 III    137
b. Genre: psychologische roman

c. samenvatting: De tweeling Klaas en Kees speelt regelmatig met hun jongere broertje Gerson het spel zwart. Het spel zwart houdt in dat ze geblinddoekt bepaalde grafstenen op de begraafplaats achter het huis moeten vinden.  Dagelijks wordt dit spel gespeeld en de kinderen krijgen er steeds meer handigheid in.
Op een dag gaan de kinderen en hun vader Gerard met hun oude autootje op pad naar opa en oma. De kinderen houden ontzettend veel van hun opa en oma en hebben er dan ook veel zin in. Onderweg besluit Gerard een omweg te nemen, want de kinderen vinden het zo leuk om langs de perenbomen te rijden. Zodra ze langs de perenbomen rijden ontstaat er een discussie. De tweeling beweert dat de perenbomen roze groeien, maar Gerson daarentegen beweert dat de perenbomen wit bloeien. Tijdens het rijden door blijven ze over de kleur van de perenbomen discussiëren en iedereen blijft bij zijn standpunt.
Na een paar minuten naderen ze een kruispunt. Hier rijdt een rood autootje, dat Gerard voorrang had moeten geven, in op hun eigen oude autootje. Gerson zit voorin en raakt helemaal bekneld. Het enige wat hij nog kan roepen is ‘au’. De hond, Daan, is met het ongeluk door de voorruit gevlogen. Gerard heeft alleen glassplinters en wonden in zijn gezicht, Kees heeft een gebroken arm en Klaas mankeert niks. Omdat Gerard en Kees dus wel wat letsel aan het ongeluk hebben overgehouden, worden zij gelijk met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht.
Klaas blijft bij Gerson en ziet hoe hij door de brandweer uit de auto gehaald wordt. Onmiddellijk wordt Gerson afgevoerd naar het ziekenhuis en Klaas besluit om mee te gaan met de ambulance. Ook het hondje Daan gaat mee, maar omdat hij uiteindelijk niet het ziekenhuis in mag wordt hij voor het ziekenhuis aan een lijntje vastgezet.
In het ziekenhuis blijkt dat Gerson onmiddellijk geopereerd moet worden. Zijn milt wordt eruit gehaald en zijn gebroken arm wordt vastgezet met pinnen. Daarnaast blijkt dat hij in coma ligt en ook nog eens blind geworden is. Het gezin van Gerson gaat een ontzettend moeilijke tijd tegemoet. Ze besluiten wel om zoveel mogelijk bij hem te zijn, en ook het hondje Daan mag regelmatig op bezoek komen.
Na ongeveer een week goed verzorgd te zijn, komt Gerson ineens uit zijn coma. Het eerste wat hij zegt is dat perenbomen wit bloeien. Het gezin is blij verrast en weet niet zo goed hoe het moet reageren.
Na een tijdje mag Gerson het ziekenhuis verlaten en moet hij thuis om leren gaan met zijn handicap. Hij is dus blind en kan niks meer zien. De tweeling probeert hem zoveel mogelijk te helpen, maar regelmatig ziet Gerson het niet meer zitten. Ook proberen ze nog een keer het spel zwart te spelen. Maar omdat Gerson helemaal niks meer kan zien gebeuren er allerlei ongelukken en besluiten ze om ermee te stoppen.
Na een paar maanden mogen de kinderen bij hun opa en oma gaan logeren. Als ze daar eindelijk zijn spreekt Gerson naar zijn broers uit dat hij voor altijd op die plek wil blijven. Hij voelt zich daar goed en wil eigenlijk niet meer terug naar huis. ’s Avonds besluit hij om een rondje langs het meer te gaan lopen. Zijn oma, Anna, vindt het niet zo een goed idee maar de tweeling en opa vinden dat Gerson ook moet leren om zelfstandig te zijn. Daarom gaat Gerson samen met het hondje Daan een wandeling langs het meer maken.
Hier raakt Gerson uiteindelijk in het water. Hij gooit zijn stok in het water en laat zichzelf vervolgens in het water vallen. Gerson verdrinkt en het hondje Daan ziet hoe zijn baasje verdrinkt.
Uiteindelijk wordt Gerson op de plaats waar hij vroeger altijd speelde begraven. Het gezin moet door proberen te gaan met leven, maar vindt dit ontzettend moeilijk. (bron: http://www.scholieren.com/boek/2234/perenbomen-bloeien-wit/zekerwetengoed)

2.        Verwachtingen
Ik ben op het idee gekomen om dit boek te gaan lezen door een familielid. Aan haar vroeg ik of zij nog boeken had staan in de kast die ik kon lezen voor mijn lijst, ik vertrok naar huis met een tas vol boeken. Elk boek hadden we kort besproken en dit leek me een goed boek. Ik verwachtte een emotioneel boek.

3. Motieven en thema's
Motieven: familiebanden, heden en verleden, verdriet, relaties tussen broers
Thema: lichamelijke beperking: Gerson raakt na een auto-ongeluk in coma. Wanneer hij uit zijn coma ontwaakt is hij levenslang blind. Hier heeft hij erg veel moeite mee. Ook zijn gezin gaat een moeilijke tijd door. Ze proberen hem opnieuw de normale dingen aan te leren zodat hij toch zelfstandig kan leven.

4.        Beoordeling
a. schrijfstijl: ''Ik wil slapen, heel lang slapen, maar hoe hard ik het ook probeer, het lukt niet. Ik zal Daan nooit meer kunnen zien. Ik zal nooit meer iemand of iets kunnen zien. Is dat niet een soort dood zijn? Moet ik voortaan afgaan op een stem? Of op hoe iemand ruikt? Kan je verliefd worden op een stem of op hoe iemand ruikt? Ik ga de geknotte wilgen tellen en leg een hand op Daans borst. Zijn hart klopt rustig.
Ik ga morgen naar de stad om een zonnebril te kopen. Met Klaas, die heeft daar wel kijk op.'' bladzijde 90
Ik vond dit een mooi fragment omdat Gerson hier aan het 'woord' is. Je zit als het ware in zijn hoofd. Voor het eerst hoor je hem denken over zijn blind zijn. De vragen die hij zichzelf afvraagt vond ik erg bijzonder. Ik ging mezelf afvragen of hij daar gelijk in heeft; kan je verliefd worden op iemands stem?

b. inhoud:     
tijd: De vertelde tijd van het verhaal is ongeveer een half jaar. Het speelt zich ongeveer eind jaren '90 af.
ruimte: Het verhaal speelt zich ergens in Nederland af, maar waar is niet bekend.
Er is veel gebruik gemaakt van een belangenruimte; een ruimte waarin de gevoelens en emoties van de personages overeen komen met de gebruikte ruimte. Gerson verdrinkt in het meer, terwijl het buiten heel hard regent en onweert. Alle gezinsleden voelen zich erg droevig en moeten huilen. De tranen en het gevoel van verdrietig zijn komen overeen met de regen en de onweer. Regen en onweer zorgen ook voor natheid en donkere schaduwen.

5.        Eindoordeel
Wat ik zo knap vind aan dit boek is dat Bakker het verhaal met zoveel gevoel op papier lukt te zetten. Je wordt enorm het verhaal ingesleurd en geëmotioneerd. Een ongeluk dat het leven van zoveel mensen verandert. Je beleeft het uit drie perspectieven. De band tussen de broers.. alles is zo mooi geschreven. Echt een aanrader!

zaterdag 30 januari 2016

Leesgroep, IJstijd

Deel 1

Verwachtingen
Wij verwachtten een romantisch boek vol drama en een verwende hoofdpersoon. Dit klopt allemaal wel, maar de hoofdpersoon heeft niet zoveel vrienden om zich heen en is daardoor eenzaam. Zijn geliefde heeft hem verlaten en gedurende het boek zijn er flashbacks die óók (net als de rest) in de tegenwoordige tijd geschreven staan, dit hadden wij niet verwacht.

Titelverklaring
Er is een verwijzing naar de titel in de roman: ''Wij (Marie en ik) gaan van winter naar winter, twee mini-ijstijden zonder dat de kou een doorbraak beleeft. Ik durf het bijna niet te zeggen, omdat het zo ongelooflijk soft klinkt, maar we houden elkaar warm, zij en ik.''
De titel kan ook een symbolische verwijzing zijn naar de verhouding tussen Marie en James.


Personages
James DillardEen man begin 30. Op zijn 19e is hij door zijn moeder gedropt in een hotel, en James leeft dan nog steeds in hotels waar hij dure wijn en dure kazen bestelt op zijn moeders kosten. Hij ontmoet Marie en ze gaan samen op een eiland wonen. Als James duidelijk maakt dat ze op het eiland van zijn dromen wonen, verlaat Marie hem. James is er kapot van maar pakt zijn oude leven weer op en gaat weer in hotels wonen. Op een dag wordt hij door Monica gebeld en besluit een boek te schrijven. Weer laat hij zich door een ander leiden en de motivatie komt niet uit zichzelf. Aan het einde van het boek lijkt het alsof James zijn eigen zin gaat doen en hij verlaat Monica.
MarieJames' ex-vriendin. Marie is niet heel knap, maar James vindt haar heel aantrekkelijk. Marie is erg onzeker over haar uiterlijk en daarom mag er nooit met het licht aan gevreeën worden. James koopt een Zweeds eiland voor haar, genaamd Irmgard. Maar ook daar heeft ze het niet naar haar zin. Ze zoekt een man die zelfstandig is. In haar vorige relatie besloot haar vriend (''de steward'') dat ze abortus moest plegen, hier heeft Marie nog steeds veel pijn door. Marie blijkt een anorexiaprobleem te hebben. Marie verdwijnt per helikopter van het eiland en keert niet meer terug. Marie heeft tweelingbroers en begint daarom ook wel eens over het feit dat ze een kind wil, dat echt van haar is, zodat ze het gevoel heeft dat er iets helemaal van haar is. Net zoals haar broertjes elkaar hadden.
MonicaVrouw van de uitgeverij die James vraagt een boek te schrijven. Monica is een schoonheid in tegenstelling tot Marie. Ze heeft een perfect gebit (Marie miste een hoektand). Ze is ouder dan James
MirandaJames' vroegere oppas
RemcoMiranda's vriendje. James heeft hem nooit gezien en kent hem alleen van foto's en verhalen.
FrancisMarie haar moeder. Zij is astroloog.
TheoMarie haar vader. Hij is feelancefilosoof.
Joep en MikeJames' vrienden
Chuck PalahniukEen schrijver die James ontmoet op een lezing. Chuck mag James zo erg dat hij zelfs met hem af wil spreken. Ze spreken af in een kroeg en worden dronken. Later komt Chuck in James hotel waar James hem vertelt over Marie en daarna pijpt Chuck James. James beeldt zich in alsof het Monica is en het voelt geweldig.
James' vader: Hij en zijn vader (James' grootvader) hebben in meerdere oorlogen in dienst gezeten en wonen nu samen op Hawaï de helft van het jaar.

James' moeder, Lidy: Workaholic. Heeft weinig tijd voor James gehad, nu niet en vroeger niet. Belt hem als het haar precies uitkomt. Ze maakt er tijd voor vrij in haar agenda. Ze heeft James op 19-jarige leeftijd in een hotel gedropt en sindsdien zien ze elkaar weinig. Toch heeft ze het beste met hem voor en regelt ze veel voor hem.

Setting
Een groot deel van het verhaal speelt zich in Amsterdam af. Andere delen ook op het Zweedse eiland.

Perspectief
Het verhaal wordt vanuit de ik-persoon verteld (ik = James). Hij vertelt in de tegenwoordige tijd. Hij schrijft één keer in de verleden tijd, en dat is in de mail naar Monica met zijn verhalen erin. 

Structuur
Het boek is verdeelt in twee delen: I hotel Arena/Winter - II Stayokay Winter. In beide delen loopt de chronologische volgorde van heden en verleden door elkaar heen. Er zijn twee belangrijke tijdlagen: het verhaalheden waarin James wordt gevraagd door Monica om een boek te gaan schrijven en een liefdesgeschiedenis van James en Marie die kort daarvoor heeft plaatsgevonden en verbroken is. 

Open plek
Een voorbeeld van een open plek is dat je niet weet wat er met Marie gebeurd is nadat zij vertrokken is.
Ook weet je niet of James ooit zelfstandig gaat leven (dus zonder hulp van zijn moeder).

Oordeel
Wat wij mooi vinden is dat James verliefd wordt op een vrouw die voor hem niet per se mooi is, maar wel heel aantrekkelijk. 
Wij vinden het boek mooi geschreven met ''diepzinnige zinnen'' waar ongelooflijk veel waarheid in zit. Simpele zinnen over het leven waar je nooit eerder over hebt nagedacht. 
''Haar koffie is wat bier is voor mij: een communicatiemiddel, ze leeft er weer geweldig van op''

De meisjes (Sanne en Fae) vonden het boek sneller en leuker te lezen dan de jongens (Janco en Sven). Dit komt doordat Fae en Sanne toch meer van romantische boeken houden. Jongens vinden het maar gezwijmel.

Deel 2 
Onze samenwerking verliep vrij soepel en snel omdat we onze meningen snel in een goed verhaaltje te verwerken wisten. Enerzijds vond ik deze opdracht niet heel leuk, omdat de een minder tijd had om het boek te lezen dan de ander. Dus dan zit er toch een bepaalde druk op. Maar anderzijds was het leuk om te horen hoe iemand anders het boek interpreteerde. 

Wij denken dat het boek ongeveer op niveau 3 lag waardoor het qua schrijfstijl makkelijk te volgen was. Je moest alleen wel even door hebben dat de flashbacks ook in de tegenwoordige tijd geschreven stonden. 

maandag 4 januari 2016

Het huis van de moskee (leesverslag)

A
Titel: Het huis van de moskee
Auteur: Kader Abdolah
Uitgeverij: De Geus
Eerste druk: 2005
Gelezen druk: 17e druk, 2007
Aantal pagina's: 413

B
Genre: psychologische roman

C
Samenvatting (http://www.scholieren.com/boek/7964/het-huis-van-de-moskee/zekerwetengoed)
In het eerste hoofdstuk (de mieren) wordt verteld over een wonderbaarlijk aantal mieren dat op een dag naar de moskee trekt. Het onheil wordt bezworen door de imam die uit de koran leest, waarna de mieren rechtsomkeert maken. In het volgende hoofdstuk probeert Shahbal de baas van het huis van de moskee, de machtige tapijthandelaar Aga Djan, die als vorst van zijn huis al 800 jaar lang de imams voor het dorp levert, ervan te overtuigen dat ze naar de maanlanding van de Amerikanen op televisie moeten kijken. Je moet immers van alles op de hoogte blijven. Dat gebeurt dan ook. Er wordt een televisietoestel klaargezet en Shahbal, de imam en Aga Djan kijken naar de wonderbaarlijke gebeurtenis in de ruimtevaart. (19 juli 1969) Het lijkt ook in Iran een grote stap voor de mensheid te worden, maar...

In een volgend hoofdstuk wordt verteld hoe de broer van Aga Djan, Nosrat, zijn zeer sexy geklede vrouw aan de familie komt laten zien. Ze is Amerikaans beïnvloed: draagt o.a. nylons, waardoor haar fraaie benen zichtbaar zijn. Terwijl de familie uit de Koran leest, heeft hij stiekem seks met haar in de bibliotheek. De alles controlerende grootmoeders in de moskee zijn er getuige van, schrikken van de beelden, maar besluiten hun mond te houden. In een volgend hoofdstuk komt de rebellerende imam Galgal om de hand van Sediq (de dochter van de imam) vragen. Ze mag volgens de gebruiken in de Koran eigenlijk geen nee zeggen en Aga Djan gaat bij de ayatollah die Galgal heeft opgeleid, verhaal halen. Die geeft zijn zegen aan het huwelijk, maar Aga Djan vertrouwt het toch niet helemaal. Galgal heeft bij de huwelijksvoltrekking geen persoonsbewijs bij zich en Aga Djan laat hem dat helemaal ophalen (een lastige reis van enkele uren) om hem toch een beetje dwars te zitten. 

Galgal vertelt aan Shahbal, dat er een groep van ayatollahs opkomt, die zich tegen de Amerikaans overheersing en de invloed daarvan op de sjah aan het verzetten is. Shahbal is erg geïnteresseerd in die ontwikkeling. Hij vertelt dat hij schrijver is en hij mag van Galgal een stukje uit een verhaal voorlezen. 

Kort daarna sterft onverwacht de imam van de moskee in het waterbassin (de hooz). Hij wordt volgens alle rituelen van het geloof begraven. Aga Djan wil dat Galgal tijdelijk de positie van de imam zal innemen en dat doet hij ook. Hij preekt heel goed en actueel, maar keert zich van meet af aan tegen de Amerikaanse invloeden en de sjah. De vrouw van de sjah, de mooie Farah Diba wil de vrouwen in Iran emanciperen en richt in diverse steden een vrouwenkliniek op, ook in het conservatieve Senedjan. Ze komt de kliniek zelf openen, maar tegelijkertijd heeft ze een afspraak met de eigenaar van een moderne cinema om ook dat gebouw op de bewuste dag te openen. Dat houdt de eigenaar echter geheim voor de conservatieve moslims. Op de bewuste dag houdt Galgal een vlammende toespraak over de verderfelijke invloed van de Amerikaanse film en hij krijgt de bezoekers van de moskee zover dat ze van plan zijn de cinema te bezetten. Dan wordt echter duidelijk dat Farah Diba binnen is en het leger en de geheime dienst zullen haar natuurlijk altijd beschermen. Aga Djan weet de situatie nog te keren, omdat hij een machtig man is. Maar de geheime dienst is natuurlijk op zoek naar Galgal die met hulp van Shahbal naar een naburige stad Qom weet te vluchten. 

Intussen ziet ook Aga Djan dat de invloed van de vrouwen o.a. in de literatuur groter wordt en dat er zeer seksueel getinte gedichten in omloop zijn. Zelf schrikt hij daarvan terug, maar Zinat, de weduwe van de overleden imam, krijgt er wel zin in. Ze heeft haar oog laten vallen op de nieuwe invalimam, die de zaken in de moskee totdat haar zoon afgestudeerd is, zal moeten runnen. Deze imam is wel getrouwd, maar ze laat duidelijk merken dat ze wel wat van hem wil. Op een bepaald moment geeft ook hij weer aanleiding en zij gaat er volgens een oud-islamitisch gebruik op in. Het duurt natuurlijk niet lang of Zinat heeft een seksuele relatie met de invalimam. Die is een beest in bed of liever "op de grafzerk", want hij houdt er nogal bizarre seksuele gewoonten op na. Aga Djan als pater familias grijpt in, wanneer hij ’s nachts Zinat langs zijn kamer hoort lopen op weg naar de dagelijkse portie seks. Hij zegt ook de invalimam de wacht aan en stuurt hem naar zijn dorp terug.

Er is ook een anekdote met de beide grootmoeders. Twintig jaar lang hebben ze ’s morgens in het geheim de stoepen geveegd: volgens de overlevering zou dan een profeet komen die een Mekkareis mogelijk zou moeten maken.. Maar na twintig jaar komt de profeet niet en ze beginnen aan de volgende periode van twintig jaar. Door de roddelaarster van het dorp komt Aga Djan erachter: hij krijgt medelijden met de oude dames en regelt een profeet die hen met een ingewikkelde boodschap doorverwijst naar iemand die Mekkareizen organiseert. Ze krijgen een gratis reis naar Mekka aangeboden en ze zijn daarover uiteraard heel erg opgetogen. Maanden later hebben ze hun koffertje gepakt en gaan ze naar Mekka, maar op het moment dat ze terug moeten komen, staat er een heel ontvangstcomité voor niets te wachten. Ze komen namelijk helemaal niet mee terug met de trein en Aga Djan vermoedt dat ze hun hoogtepunt in Mekka willen beleven, nl. sterven in de stad van Mohammed. Veel later worden door een koetsier de lijkwaden in doodskisten terugbezorgd, de lichamen ontbreken. Ze zijn op de heiligste plek in Mekka gestorven.

Een volgende verhaaldraad is dat Sediq op een dag weer terugkeert naar Senedjan. Ze heeft haar huwelijk met Galgal onderbroken en wil weer in de moskee wonen, maar dan blijkt later dat ze zwanger is. In het volgende hoofdstuk wordt dan de kleine Hagedis geboren, die gehandicapt ter wereld komt met een afwijking in de rug, waardoor hij alleen maar kan kruipen. Hij is wel de echte zoon van Galgal. Intussen is er veel meer opstand tegen de sjah en de Amerikanen in het land gekomen. Er is een linkse oppositie die met Russische invloeden werkt: de geheime dienst zit achter ze aan. Op een bepaald moment is ook Shahbal erbij betrokken, maar door de goede relatie die Aga Djan op dat moment nog heeft met de politie komt hij weer vrij.

Ahmad, de zoon van Alsaberi, heeft eindelijk zijn imamopleiding voltooid en hij zal in Senedjan worden aangesteld als de nieuwe imam van de moskee. Hij is een jonge vent die flink in de belangstelling van de vrouwen staat. Zo begint hij natuurlijk ook een seksuele relatie met de dienstbode Zara, maar Aga Djan, als de "Big Brother" van de moskee, steekt hier later een stokje voor. De nieuwe imam kan echter niet zonder opium: wanneer hij een preek moet houden, dan is hij het liefst eerst aan de opiumpijp geweest. Hij is slim in zijn toespraken en heeft kritiek op de sjah en de Amerikanen zonder dat ze hem daadwerkelijk iets kunnen maken. Aga Djan verbiedt de imam opium te roken en met vrouwen lichtzinnig om te gaan, maar Ahmad kan zich daaraan niet houden en rookt op stiekeme adressen opium en bevindt zich in het gezelschap van lichtzinnige vrouwen. Van die uitspattingen maakt de geheime dienst foto’s en daardoor wordt Ahmad chantabel. Aga Djan accepteert het niet dat Ahmad aan opium verslaafd is en hij onderwerpt hem aan strikte regels. De invloed van de sjah en zijn westerse denkbeelden wordt ook op het platteland zichtbaar en de vrouwen gaan zich opvallend vrijer gedragen, wat niet naar de zin van de ayatollahs is.

De zoon van Aga Djan komt van zijn studie uit Teheran terug en er is een feest, maar het wordt overschaduwd door een enorme sprinkhanenplaag, die ook symbolisch voor dreiging zorgt. Die dreiging komt er inderdaad, want nadat de baas van de moskee bezocht is door Galgal, die hij de toegang tot het huis weigert, omdat hij zijn vrouw heeft verlaten, ontploft er een bom in de cinema. En er zijn meer plekken in Iran waar ineens bommen ontploffen. 
Ook het volk wordt opgestookt tegen de Amerikanen. In Parijs zit ayatollah Khomeini in ballingschap en hij bereidt zijn komst naar Iran voor, wat moet samenhangen met het vertrek van de sjah. De revolutie die in het land dreigt, verscheurt ook de eensgezindheid in het huis van de moskee. Zinat, de weduwe van Alsaberi, wordt steeds radicaler in de islam en leidt vrouwengroeperingen tegen de modernisering van de vrouw.. De ooit zo hartstochtelijke vrouw is koel en kil geworden. Shahbal is al aan de studie in Teheran, maar bemoeit zich ook met de linkse oppositie, die aanvankelijk ook tegen de Amerikanen is. Aga Djan mist hem voor zijn filosofische en religieuze gesprekken. 

Dan gaat het gerucht dat de sjah en zijn vrouw het land verlaten hebben ter wille van hun kinderen, maar eerst blijken het alleen nog zijn ouders te zijn. Toch verschijnen overal de bekende portretten van Khomeini in het straatbeeld van eerst Teheran en in 1976 is dan werkelijk zo ver: Khomeini komt uit Parijs en de sjah vlucht met zijn vrouw uit Iran.

Galgal wordt door Khomeini tot "rechter van de islam" aangesteld en zijn schrikbewind is enorm. Zonder een vorm van enig proces doodt hij vele aanhangers van het oude regime. Ook mensen die maar iets met de geheime dienst te maken hebben gehad worden zonder meer standrechtelijk geëxecuteerd. Ahmad, de zoon van Zinat, wordt eveneens opgepakt, omdat hij in de dossiers van de geheime dienst staat en wat de voormalige imam ook beweert, hij is bij voorbaat schuldig. Hij krijgt een gevangenisstraf van tien jaar en wordt vernederend op een ezel rondgereden. Zinat heeft geen enkel begrip van medelijden voor haar zoon getoond, gehersenspoeld als ze is door de opvattingen van de ayatollahs.

Nosrat, de broer van Aga Djan en een belangrijke cineast die de komst van Khomeini heeft vastgelegd voor de televisie, wordt bij de ayatollah toegelaten. Hij heeft een briljant idee om de ayatollah die wars is van alle moderne ontwikkelingen, warm te maken voor de cinema. Hij heeft een oud-Perzische film over de Koe bemachtigd en de geestelijk leider is meteen bekeerd. De cinema krijgt vanaf nu een plaats in de samenleving, maar de films zijn natuurlijk niet westers. Een poging van de Amerikanen om de gijzelaars die Khomeini gevangen houdt te bevrijden mislukt door een ongeluk op een foute landingsplaats en dan grijpt Amerika naar een ander wapen. Het bevoorraadt Saddam Hussein en deze gaat de strijd aan met aartsvijand Iran: het mondt uit in een bloedige achtjarige oorlog, (1980-1988) waarbij Saddam Hussein het middel van gifaanvallen op Koerdische dorpen niet schuwt. Miljoenen soldaten komen aan beide kanten om het leven.

Er komt opnieuw beroering in de linkse oppositie en Khomeini geeft Galgal opdracht ook hard tegen deze groepering op te treden. Dat is een kolfje naar de hand van de vroegere imam en hij executeert opnieuw een flink aantal Irakezen. Daar is o.a. de zoon van Aga Djan bij. Misschien was er de wil bij Galgal om Djawad te redden, maar deze geeft geen duimbreed toe en hij wordt doodgeschoten. Triest is het gesol met het lijk van de zoon, omdat in de omringende dorpen niemand het aandurft de zoon een graf te geven, omdat hij tot de oppositie hoorde. De macht van Aga Djan lijkt helemaal gebroken te zijn. Wanneer hij zich heeft voorgenomen het lijk op de binnenplaats te begraven, komt er een oude vriend achter hem aan die hem zegt het lijk mee te geven omdat hij het een laatste rustplaats zal bezorgen. Maar het leven is uit de ogen van de leider van de moskee en de bazaar verdwenen en ook bij zijn vrouw is het verdriet binnengeslopen. 

Ahmad komt wel eerder vrij (met hulp van Galgal) maar hij is snel uit de moskee verdwenen, voordat Aga Djan met hem kan spreken. Ook komt er in Iran een opstand van een fanatieke groepering, de moedjahedien, die ook weer dood en verderf begint te zaaien. Links en rechts vallen er doden door aanslagen en de meeste mensen zijn hun leven niet zeker. Politieke tegenstanders worden ook gemakkelijk uit de weg geruimd. Sjahbal doodt in opdracht van zijn ondergrondse groepering de nieuwe radicale imam van de moskee in Senedjan. De gebeurtenissen volgen elkaar snel op: Zinat wordt gedood, omdat ze te radicale ideeën heeft. Iran en Irak verhevigen de oorlog door olieraffinaderijen te bombarden, Iranese politici die moeten vluchten voor Khomeini, vragen asiel aan in Frankrijk. 

Nosrat komt in aanraking met de verslaggevers van CNN die zijn reportages over Khomeini hebben gevolgd. Ze vragen hem een documentaire over het dagelijks leven van de ayatollah te maken. Hij krijgt veel geld aangeboden, maar hij doet het eigenlijk om de artistieke prestatie. Hij gaat Khomeini stiekem filmen, maar hij vergeet de geheime dienst van de ayatollah, die hem op het spoor zit. Hij wil zich nog verdedigen, maar als hij ook nog een videoband bezit van de islamitische vrouw van de geestelijke in voor de islam compromitterende houding houdt natuurlijk alles op. Eigenlijk had zij het wel eens leuk gevonden haar prachtige lichaam te laten bewonderen, maar de regels van de islam hadden dat nooit toegelaten. Hij is er gloeiend bij. De geheim agenten slaan de videorecorder op zijn hoofd kapot. Daarna wordt het een tijd stil in het land.

Khomeini begint echter dement te worden en andere ayatollahs nemen de macht over. Dat betekent ook het einde aan de macht van Galgal, die de beschermeling van Khomeini was. Maar gelukkig kunnen de nieuwe machthebbers hem slijten aan de Taliban in Afghanistan, waar hij een onopvallend leven gaat lijden in de bibliotheek. Hij trouwt er een Afghaanse vrouw, maar hij wordt later opgezocht door Shahbal die nu eenmaal vastbesloten was om wraak te nemen voor zijn schanddaden. Shahbal gaat naar Kaboel en doodt Galgal min of meer in koelen bloede. Diens vrouw (immers onschuldig aan het verleden) spaart hij.

De oorlog tussen Irak en Iran eindigt in 1988 en een jaar later sterft de demente Khomeini. Het verdriet van Aga Djan en zijn vrouw om hun gestorven zoon en hun afvallige dochters is eerst groot, maar het leed wordt wel verzacht als de mannen en vrouwen in hun dorp een soort berouw tonen en hen komen troosten. Aga Djan reist ook nog naar een oude vriend. Deze kan hem iets heel moois laten zien. Er is een waterbron onder diens kasteel, waardoor hij de woestijn kan bevloeien, zodat die "kan bloeien als een roos". Als zijn vriend hem de paradijselijke tuin achter zijn kasteel laat zien, vertelt de oude man hem dat daar achter in de tuin onder een bloemenzee het lijk van zijn zoon ligt. Aga Djan is zielsgelukkig het graf van zijn zoon gevonden te hebben. Bovendien vertelt zijn vriend veel steun te hebben aan iemand die in Parijs gestudeerd heeft. Als de baas van het huis van de moskee goed naar die man kijkt, herkent hij Ahmad, de zoon van Alsaberi. Ter ere van alles opent zijn vriend de beste fles wijn die er is, maar Aga Djan weigert een druppel te drinken, want hij heeft zijn hele leven nooit alcohol gedronken. Dat verdriet de vriend wel, maar Aga Djan laat zich niet overhalen. Hij blijft trouw aan de regels van de islam.

In het laatste hoofdstuk ontvangt Aga Djan een brief uit Europa van Shahbal. (De brief heeft een postzegel met tulpen!) Daarin geeft Shahbal aan dat hij schrijver is geworden, maar dat hij zijn verhalen in een andere schrijftaal (Nederlands?) publiceert. Aga Djan neemt de brief en bergt hem op in zijn oude archiefkist in de moskee en zingt tenslotte nog een loflied op Allah.

2.
Verwachtingen:
Ik ben op het idee gekomen om het huis van de moskee te lezen doordat ik een weekendje aan het logeren was bij mijn nicht die Nederlands gestudeerd heeft. Ik vroeg haar wat voor boeken zij mij aanraadde. Samen namen we haar boekenkast door en kozen we wat boeken uit die ons geschikt en 'leuk' leken. Daar zat ook het huis van de moskee bij. Ik wist niet zo goed wat ik van het boek moest verwachten. Ik verwachtte een saai boek over een huis bij een moskee, niet zoveel bijzonders. Boeken over geloof en oorlog spreken mij nooit zo aan. Toch besloot ik het te lezen omdat mijn nicht het boek aanraadde. Al snel was het boek anders dan ik had verwacht.

3.
Motieven:
Oorlog: Het verhaal is gebaseerd op historische feiten in Iran. Hiervan is de achtjarige oorlog (1980-1988) van Amerika tegen Saddam Hussein een voorbeeld

Seksualiteit: Tussen personages is hier sprake van (Zinat en de invalimam). Dit motief komt zowel terug in literatuur als in dit boek.

Politiek: Grote politieke verdeeldheid, aantal personages (bijvoorbeeld Galgal) zijn daar nauw bij betrokken

Macht en corruptie: Binnen de politiek van Iran is veel corruptie.

Leidmotieven:
- Het huis van de moskee
- Dieren
- Arabische en Perzische gebeden/gedichten

Thema:
Godsdienst en godsdienstwaanzin. De schrijver zegt dat hij het boek heeft geschreven om Europa te laten zien wat de islam inhoudt. Hij doet dit aan de hand van het verhaal waarin hij vertelt over de veranderingen in Iran wanneer daar de modernisering plaatsvindt. Ook vertelt hij over Amerika dat daar een grote rol bij heeft gespeeld.
De ayatolla's zijn hier echter minder blij mee en beginnen in het  geheim de bevolking te beïnvloeden. 
Tijden veranderen en andersdenkenden worden geëxecuteerd. Amerika probeert de sjah te helpen in de strijd tegen de ayatolla's, er ontstaat een bloedbad waarin heel veel doden vallen.

4. 
Beoordeling:
Schrijfstijl: Ik vind het boek erg mooi en knap geschreven. Bijzonder hoe Abdolah gebruik maakt van veel beeldspraak. Hij schetst een duidelijk beeld over de situatie van Iran en de oorlog.
Toch kon ik me ook wel vinden in een recensie van de volkskrant (16 december 2005 - Clara Strijbosch) waarin Strijbosch schreef:
"Gelezen naar de wetten van de literatuur is "Het huis van de moskee" een grootse prestatie met zwakke momenten. Waarom krijgt Abdolah geen intelligente meelezer die navraagt of een vreemdsoortige uitdrukking als 'gewichtige billen' echt is wat de schrijver bedoelt, en die zijn stijl in het Nederlands een beetje oliet? Voor een deel zal de hoekigheid Kader Abolah eigen zijn. Vooral bij het beschrijven van politieke ontwikkelingen gaat hij zijn onderwerp te lijf alsof hij met een bijl op een blok graniet inhakt, maar in andere gedeelten weet hij met mooie beelden het onbegrijpelijke te verwoorden.''
Gewichtige billen is inderdaad een uitspraak die je niet zo vaak hoort, haha.

Ook interessant  vond ik de gedichten die met 'gebrabbel' lijken te beginnen. Later wordt in de verantwoording uitgelegd dat dit Arabische letters uit het alfabet voorstellen. Ook in de Koran beginnen enkele hoofdstukken met zulke letters. ''Op het eerste gezicht zijn het nietszeggende letters, maar in de wereld van de islam zijn er vele boeken geschreven over deze letters. Men beschouwt ze als geheimgetallen, een code van het heelal. Volgens de gelovigen zijn de letters de sleutelwoorden die toegang geven tot het geheim van de schepping'' (bladzijde 413)

Een voorbeeld van zo'n citaat in ''wartaal'':
''Godaja to boesideie hitj gah
labbe sorge fame zani
mast ra?
be pestane kaelsh
zadi dast ra?''
(bladzijde 97)

Personages:
Aga Djan
Het hoofd van het huis van de moskee en de bazaar (tapijthandelaar)
Fagri Sadat
De vrouw van Aga Djan.
Djawad
De zoon van Aga en Fagri.
Nasrin
De dochter van Aga en Fagri.
Ensi
De dochter van Aga en Fagri.
Nosrat
De broer van Aga Djan (een levensgenieter).
Shabal
De man die later het verhaal van de moskee vertelt en schrijver wordt.
Moazen
De vader van Shahbal en de omroeper van de moskee.
Alsaberi
De imam van de moskee.
Zinat
De vrouw van Alasberi en de vrouw die verhalen vertelt
Sediq
De dochter van Zinat, getrouwd met Galgal.
Ahmad
De zoon van Alsaberi en de nieuwe imam van Senedjan.
Galgal
De rebellerende inval-imam die later de rechterhand van Khomeini wordt.

Vertelperspectief:
Het verhaal wordt verteld vanuit de alleswetende verteller. Je weet meer dan dat de personen van elkaar weten. Dit maakt het af en toe ook spannend omdat jij meer weet dan de mensen in het verhaal. Ook sommige gebeurtenissen kom alleen jij als lezer te weten en voor de personages blijft het een raadsel.

5.
Eindoordeel:
Ik vond dit een van de boeiendste boeken die ik gelezen heb. Over de islam wist ik niet zoveel en door dit boek 'is er een wereld voor mij open gegaan'. Ook zijn de gebeurtenissen in het boek (over de oorlog tussen het midden-oosten en Amerika en tussen elkaar) kenmerkend voor de tijd waarin we nu leven. Ik snapte het gedoe rondom ISIS nooit helemaal. Dankzij dit boek heb ik nu wat meer achtergrondinformatie. 
Wat bizar is, is dat een groot deel van dit verhaal gebaseerd is op waargebeurde verhalen en dat is je als westers meisje lastig voor te stellen soms.
Ik verwachtte dus een relatief 'saai' boek dat me absoluut niet zou boeien en me erg langdradig leek. Dit was dus absoluut niet het geval. Wat ik belangrijk vind tijdens het lezen van een boek is dat ik geboeid blijf en het boek dus niet weg wil leggen. Het huis van de moskee was zo'n boek dat op zo'n manier verteld wordt, dat ik wil blijven lezen. Ook heb ik er dus ook veel van geleerd.

Bronnen:
http://www.scholieren.com/boek/7964/het-huis-van-de-moskee/zekerwetengoed , Kees van der Pol,  2006

http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-15-tm-19-jaar/h/het-huis-van-de-moskee/ , Pieter Waalewijn, rijksuniversiteit Groningen

http://www.scholieren.com/boekverslag/66440 , Roxala, 2008