dinsdag 27 september 2016

Bint - verwerkingsopdracht stromingsboek

Bint

Auteur: F.Bordewijk
Titel: Bint
Uitgave: Nijgh & van Ditmar, Den Haag, 1934
Aantal pagina's: 80
Genre: Dystopie (roman)
Korte samenvatting:
De Bree is leraar. Hij vervangt een leraar op de school van Bint. Op de eerste dag is zijn eerste klas 4D, de hel genaamd. Dit is een verschrikkelijke klas, wat ook al blijkt uit de namen: Neutebeum, De Moraatz. De 'kinderen' worden beschreven als beesten: "Daar was de ontzaglijke, bruine sprinkhaan Neutebeum". De Bree verklaart de klas meteen de oorlog: dit is manier om de klas in de hand te houden. Aan Keska, een andere leraar, heeft De Bree meteen een hekel: hij is te lomp. De Bree gaat naar zijn volgende klas. Dit is een redelijk normale klas, maar toch heeft De Bree meteen een hekel aan één van de leerlingen: Jérome Fléau. Op de eerste strafdag, uiteraard voor leerlingen uit de hel, weet De Bree al dat hij ook een hekel heeft aan de conciërge en de werkster. Hij vraagt zich af waarom Bint deze hier nog laat werken. De Bree hoort van Remigius, een andere leraar, dat Bint zijn systeem 5 jaar geleden heeft ingevoerd. Hij riep toen alle leraren bijeen en vertelde hen dat hij vanaf nu 'stalen tucht' eiste. De nieuwe leraren werden sindsdien zorgvuldig door Bint uitgekozen en gevormd.
Er is een rapportenvergadering: alleen het eerste cijfer telt voor Bint. Er wordt een cijfer gegeven voor de algemene indruk. In één van De Bree's klassen, de grauwe klas, is er iemand met een onvoldoende schoolcijfer die zichzelf dreigt te doden: Van Beek. Bint maakt hen allen duidelijk dat het hem niets kan schelen. Ook het geval Fléau wordt besproken. Bint wil hem van school hebben, omdat hij al lang onrust stookt. Van Beek pleegt inderdaad zelfmoord en er komt een oproer. De hel slaat de oproer neer; Bint is trots op hen. Fléau is van school af, evenals de conciërge (hij had meegeholpen met de oproer) en de werkster.
Er komt een klassereis en De Bree neemt de helft van de hel mee naar België. De Bree vindt dit duidelijk prachtig om te doen. Op een gegeven moment moeten ze een kortere weg nemen, omdat één van de leerlingen een langere toch niet aankan. Twee leerlingen nemen stiekem toch de langere weg: ze houden vast aan Bints plannen. Een tijd later komt de conciërge bij De Bree bedelen om geld, maar De Bree stuurt hem weg. De Bree gaat de school verlaten, maar Bint vraagt hem of hij niet nog langer wil blijven. De Bree wijst dit in eerste instantie af, maar thuis schrijft hij Bint een briefje waarin hij zegt dat hij de baan toch accepteert.
Op de eerste dag van het volgende jaar hoort De Bree dat Bint zijn ontslag heeft genomen. Iedereen weet dat Van Beek de oorzaak is. De Bree gaat vervolgens verder met 5C, de hel. Deze klas is nog niets veranderd. De Bree gaat nog langs bij Bint, maar hij wordt aan de deur geweigerd.

Bint is een roman uit de Nieuwe Zakelijkheid. Kenmerken van deze stroming zijn:
- reactie op expressienisme en neoromantiek
- actuele maatschappelijke en economische toestanden 
- zinnen zijn recht toe, recht aan. en bevatten dus geen overdreven beschrijvingen

In Bint vindt men een aantal van deze kenmerken terug:

- De zinnen in Bint zijn er kort en duidelijk. Beschrijvingen en ''overbodige'' informatie wordt weggelaten. 

- Er worden in dit boek geen gevoelens maar gebeurtenissen beschreven. Zo lijkt het wel alsof Bint geen gevoelens heeft. 
Als Van Beek sterft, is er in het boek geen spoor van verdriet te bekennen.

- Het boek Bint is een parodie op het fascisme uit die tijd. Bint kwam in 1934 uit. In die tijd kwam het nationaal-socialisme op en regeringen in Duitsland, Italië en Rusland regeerden met strenge hand. Dit zie je sterk terug in het boek; Bint ''regeert'' als het ware over zijn school met strenge regels. Volgens zijn systeem zou hij van de leerlingen superwezens maken. Van zijn systeem komt uiteindelijk niet veel goeds en Bint pleegt zelfmoord. Ik denk daarom ook dat Borderwijk dit boek als satire schreef op het fascisme en nationaal-socialisme. 

De satire hierop past niet in de stroming Nieuwe Zakelijkheid. Nieuwe Zakelijkheid beeldde namelijk  de maatschappij of omgangsvormen af zoals ze waren (in de ogen van de schrijver), geen parodie daarop.

Bint toont dus veel kenmerken van de Nieuwe Zakelijk. Het boek is makkelijk te lezen maar het korte taalgebruik is wel even wennen vind ik. Alles wat in het boek verteld wordt is functioneel en alle overige details en beschrijvingen worden weggelaten.

Eigen mening
Bint vond ik een makkelijk te lezen boek door de korte zinnen. Als je niet begrijpt waarom de schrijver dit boek geschreven heeft, denk ik dat het erg vaag is. Maar als je als lezer de gedachte en geschiedenis erachter weet, dan snap je hoe het boek in elkaar zit. Dat maakt het meteen een stuk leuker om te lezen. Ik vind het leuk dat ik met mijn kennis, begrijp hoe dit boek satire is op het nationaal-socialisme.