maandag 2 januari 2017

Tirza - Arnon Grunberg

Titel: Tirza
Auteur: Arnon Grunberg
Eerste druk: september 2006
Aantal pagina's: 430

Samenvatting (scholieren.com):
Het boek is in drie delen verdeeld: De huur, Het offer en De woestijn.

Het verhaal gaat over Jörgen Hofmeester, vader van twee dochters: Ibi en Tirza. Hij heeft geen baan meer, alhoewel hij niet ontslagen is. Hij is te oud om ontslagen te mogen worden en doodt daarom zijn tijd met uitzwaaien van vreemden op Schiphol. 

Ibi is al uit huis en heeft een bed&breakfast in Frankrijk. Jörgens vrouw heeft hem drie jaar geleden verlaten maar komt nu net weer opdagen in zijn leven. Hij noemt haar continu ‘de echtgenote’. Jörgen woont dus nog alleen met Tirza.
Het verhaal begint als Tirza haar eindexamen heeft gehaald en een groot feest geeft voor haar vrienden. Het is tegelijkertijd een afscheidsfeestje, omdat ze daarna met haar vriendje Choukri door Afrika zal gaan trekken. 
Choukri doet Jörgen denken aan Mohammed Atta, een van de terroristen van 11 september. Jörgen haat hem direct. Eveneens omdat door de crisis na 11 september Jörgen al zijn gespaarde geld is kwijtgeraakt. Hij ziet Choukri dan ook als de verantwoordelijke persoon hiervoor, een terrorist en iemand die kwaad in de zin heeft. Daarbij komt dat zijn vrouw opnieuw in zijn leven verschijnt. Ze zijn nooit officieel gescheiden geweest maar ze heeft hem wel verlaten voor een jonger exemplaar. ‘De echtgenote’ wil ook niet graag naar Jörgen terug maar had geen andere plek om naartoe te gaan. 

De familieverhoudingen zijn duidelijk niet normaal en bereiken ook op het feestje een hoogtepunt wanneer vader Jörgen seks in het tuinhuisje heeft met een van Tirza’s vriendinnen en ‘de echtgenote’ zoent met een vriend van Tirza. 
Jörgen is zich bewust van deze vreemde ontwikkelingen. Volgens hem gedraagt zijn vrouw zich als een valse slet, hij heeft seks met een piepjong meisje en Tirza date een terrorist.

Toch zet hij zich eroverheen en besluit alvast Tirza en Choukri later naar Frankfurt te brengen, vanaf daar vertrekt hun vliegtuig naar Windhoek in Afrika. Maar voordat hij ze zomaar op het vliegveld zet, wil Jörgen graag nog een weekendje met ze doorbrengen in het huisje van zijn overleden ouders in de Betuwe. Hij staat erop. 

Vanaf hier word je als lezer misleidt.

Hofmeester betrapt Choukri en Tirza als ze op de keukentafel seks hebben. Volledig uit zijn humeur gaat hij weg, om even later terug te komen met Chinees eten. Hij eet het echter allemaal alleen op, omdat Choukri en Tirza slapen. De volgende dag brengt hij ze naar het vliegveld. 

Als hij weer terug in zijn auto zit, ziet hij Tirza’s iPod liggen. Hij probeert haar nog te bellen, maar krijgt altijd weer de voicemail. “Hoi , dit is Tirza. Ik ben er even niet. Maar laat maar een leuk berichtje achter.” Onderweg moet hij een aantal keer overgeven. Hij snapt niet wat hem aan de hand is. Een aantal keer zegt Jörgen dat hij aan het epiloog van zijn leven is begonnen. 

Hij probeert haar nog eens te bellen, hij hoort namelijk de hele tijd niks van ze en is bezorgd om zijn dochter. Nooit wordt de telefoon beantwoord.
Hofmeester besluit om naar Namibië te vliegen en ze persoonlijk te gaan zoeken. Hij boekt een luxe hotelkamer en bedenkt een strategie om Tirza terug te vinden in Namibië. Hij heeft een foto van haar en vraagt allerlei mensen of ze haar toevallig hebben gezien. Jörgen is wanhopig om zijn zonnekoningin terug te vinden. Hij reist steeds verder Namibië in en houdt zijn vrouw op de hoogte van zijn zoektocht naar hun dochter. In een van de steden komt Jörgen Kaisa tegen, een klein meisje dat zich aanbiedt aan hem. Hij neemt haar mee op reis en noemt haar af en toe Tirza. Jörgen vertelt aan Kaisa zijn verhaal. 

We gaan weer terug in de tijd en bevinden ons op het moment dat Jörgen zijn dochter met Choukri op de keukentafel aantreft. Hij gaat door het lint en slaat zijn dochter dood met een pook, hij ‘snoeit’ Choukri met een kettingzaag. Daarna begraaft hij ze in de tuin. Vervolgens gaat hij wel gewoon naar het vliegveld en neemt hij afscheid van wildvreemde mensen (net zoals hij dat al eerder deed in Nederland).

In Namibië houdt hij vast aan Kaisa zoals hij dat deed aan Tirza. Maar toch wordt hij op een ogenblik teruggeroepen naar Nederland. Het lijk is in de tuin gevonden en media wacht hem op…

Eigen mening:
Tirza is een vlot geschreven, spannend boek waardoor het voor mij heerlijk en snel las. Wat ik bijzonder vind aan het boek is dat je een beetje voor de gek gehouden wordt. Je beleeft alles namelijk vanuit de ogen van Hofmeester. Al vrij snel begon ik mijzelf af te vragen: zijn de mensen in zijn leven echt zo 'lullig' als hij mij laat denken? Gedurende het boek kom je erachter dat het er meer op lijkt dat de rollen omgedraaid zijn: Hofmeester is juist degene met het 'vreemde' karakter. Uiteindelijk weet ik nog steeds niet wat er precies gebeurd is omdat Hofmeester zichzelf (en dus ook de lezer) verwart. In het begin kwam hij op mij over als een superpapa, maar gedurende het boek ging ik daaraan twijfelen. Dit maakt het boek spannend. Het ene moment had ik medelijden met Hofmeester en het andere moment maakte hij me boos. Het 'beest' in Hofmeester komt steeds meer los en daardoor doet hij slechte dingen: zoals seks hebben met een klasgenootje van Tirza, Tirza en haar vriendje vermoorden en liegen tegen zichzelf en de mensen om hem heen. Dit boek focust voor mij meer op het negatieve dan op het positieve. 
Gedurende het hele boek geldt het sociaal aanvaardbare aspect: Ik vind het niet goed dat de echtgenote Hofmeester continu de grond in boort. Maar als ik dan lees wat Hofmeester allemaal op zijn geweten heeft, dan begrijp ik de echtgenote ergens wel weer...
Kortom: Ik vind Tirza een bijzonder en spannend boek en ik raad het zeker aan aan klasgenoten. 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten